Η ποίηση αποτέλεσε πρωταρχική ουσία στη ζωή μου και τη λογοτεχνική μου ύπαρξη, καθώς από παιδί στη Λευκάδα ζυμώθηκα με το Βαλαωρίτη και το Σικελιανό. Οι συνεχείς απαγγελίες στις σχολικές γιορτές με εξοικείωσαν με όλους τους μεγάλους ποιητές της νεότερης ελληνικής γενιάς. Ωστόσο, το δέος μου γι αυτή τη μορφή του λόγου παραμένει μεγάλο, καθώς αναγνωρίζω πως οι λέξεις κρατούν τα κλειδιά της έκφρασης, απογειώνοντας ή συνθλίβοντας τον ποιητή τους. Πιστεύω πως η ποίηση περνάει κρίση όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε ολάκερο τον κόσμο. Οι άνθρωποι εκτεθειμένοι σε δεκάδες ερεθίσματα όλο και λιγότερο σκύβουν στα έγκατά τους να ομφαλοσκοπηθούν μέσα από τα λόγια των ποιητών.
Η ποίηση ταυτόχρονα ενέχει την παγίδα να αποτελεί την ευκολότερη φόρμα έκφρασης ατόμων, που εκδηλώνουν την ανάγκη να εκφράζονται στο γραπτό λόγο. Πολλοί ομογενείς ομοιοκαταληκτούν θεωρώντας ότι γράφουν ποίηση. Ωστόσο, τα ανάλαφρα στιχάκια τους πόρρω απέχουν του ειλικρινούς και αυθεντικού ποιητικού λόγου.
Ένα πρόσωπο του οποίου το πηγαίο ταλέντο στον ποιητικό λόγο θαυμάζω είναι η Γιώτα Στρατή, μεγάλη κυρία της Ελληνικής Λογοτεχνίας στην ομογένεια της Νέας Υόρκης.
Γιώτα Στρατή
Η Γιώτα μου έχει χαρίσει κάποια από τα έργα της κατά καιρούς. Αρχόντισσα πραγματική στο λόγο και στη σκέψη. Μια βαθειά γνώστης των Ελληνικών Γραμμάτων, που αν ζούσε στην πατρίδα θα γνώριζε μεγάλης αποδοχής. Διάβασα τα θεατρικά της έργα «Ο καταποντισμός της Αρχαίας Ελίκης», « Σαπφώ η Λέσβια Ιέρεια της Αγάπης» , «Συριανές Αγάπες» καθώς και την ποιητική της συλλογή «Εννέα Εντολές και Μια Αγέννητη». Έμεινα εκστατική με το βάθος των γνώσεων, την υπέροχη ιστορική της διαδρομή στα αρχαιοελληνικά κείμενα, την αναψηλάφηση των συμβολισμών μέσα από τις αιώνιες ρήσεις. Κι ακόμη με το λυρισμό των ποιημάτων της, την αισιόδοξη ματιά της αλλά και το σαρκαστικό χιούμορ της στην κωμωδία «Συριανές Αγάπες». Η Γιώτα Στρατή με μια βαθειά και ουσιαστική γνώση των αρχαιοελληνικών κειμένων αλλά και της ελληνικής γλώσσας στην υψηλότερη διάστασή της με έκανε ν’ αναρωτιέμαι πώς τέτοια αληθινά ταλέντα χάνονται στη λήθη και την μακρότητα της ξένης γης. Πρόκειται για μια λογοτέχνιδα, άξια σύζυγο και μητέρα, που έκανε άξονα ζωής της συγγραφή αντλώντας τα θέματά της από τις πιο αυθεντικές στιγμές του ελληνικού πολιτισμού και της γλώσσας μας. Και το κυριότερο, μέσα από την τριβή της με την ομογένεια της Αμερικής προσπάθησε να μεταφέρει αυτή την αιώνια δάδα του ελληνικού πνεύματος στη νέα γενιά των Ελλήνων προσαρμόζοντας τα περισσότερα έργα της σε θεατρικές παραστάσεις. Έργο μεγάλο και αναξιολόγητο σε όλες του τις διαστάσεις από τις ντόπιες αρχές της ομογένειας ή από τα Ελληνικά υπουργεία Πολιτισμού και Παιδείας, είμαι σίγουρη.
Θα πρέπει να πω ότι η Γιώτα Στρατή δεν σταματάει στην πρωτογενή δημιουργία, αλλά ακάματη εργάτρια της τέχνης, στήνει θεατρικές παραστάσεις, πρωταγωνιστεί σε πολιτιστικές εκδηλώσεις, οργανώνει εκθέσεις βιβλίου, στήνει ποιητικές βραδιές αναβιώνοντας την ελληνική γλώσσα και τη λογοτεχνία μας.
Ψυχές Αιωρούμενες
Στην τελευταία της ποιητική συλλογή «Ψυχές Αιωρούμενες» η Γιώτα Στρατή ασχολείται με το αγαπημένο της θέμα, τη νοσταλγία της πατρίδας και ταυτόχρονα με θέματα που αγγίζουν το είναι της, είτε πρόκειται για τα χάδια του παππού στον εγγονό είτε για τη μαζική δολοφονία των παιδιών του σχολείου στο Κονέκτικατ είτε για τη θάλασσα που εξακολουθεί να παραμένει η αγάπη της, είτε για τον έρωτα, την αγάπη, τα αγγίγματα , όλα.
Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου η Γιώτα Στρατή περιγράφει με περίπου αυτοσαρκαστικό στιλ την προσωπική της ιστορία, που ξεκίνησε από το Αίγιο των πολιτικών φρονημάτων για να καταλήξει στη Νέα Υόρκη της διαρκούς περιπέτειας μέσα από το γάμο της με το Δημήτρη Στρατή.
Πέρα από τα ποιήματα της συλλογής που στάζουν το πάθος της Γιώτας για τις λέξεις, και αναδεικνύουν τη βαθειά υπαρξιακή της σχέση με τη λογοτεχνία, τούτο το βιβλίο αποπνέει την ειλικρίνεια του ταξιδιού της ζωής μιας γυναίκας που δεν έπαψε ποτέ να ελπίζει και να δημιουργεί παρά τις όποιες αντιξοότητες.
Γράφει η Γιώτα
Για τη θάλασσα:
«Χθες, ένας κόκκος στα κλειστά βλέφαρα της θάλασσας ήμουν.
Έρχομαι, είπαν, από το βυθό με λιγοστό του ήλιου φώς,
Να συνηθίσω τους καύσωνες που με περιμένουν έξω!»
Για τον παππού:
«Καθιστός, εύχαρις, με πόδια ανοιχτά, ΄
απλωμένα στο ξύλινο πάτωμα, ο εγγονός,
ορθή γωνία, δύσκαμπτη, ο άγιος της χαράς,
να προσκυνήσει τον ανθό της αθωότητας».
Εν τέλει, η Γιώτα Στρατή είναι μια πηγαία λογοτέχνις, που παίζει ανάμεσα στο πεζογράφημα, την ποίηση και το θέατρο σημαδεύοντας με τη γραφή της τη λογοτεχνία της Διασποράς. Αφήνει το χειμαρρώδη λόγο της να συνθέσει εικόνες, συναισθήματα, απορρίψεις, ελπίδα, φόβο, κούραση, αγωνία. Αρνείται να χαλιναγωγήσει τις λέξεις, που θαρρείς ξεχύνονται σαν άτια στις λευκές σελίδες.
Πρόκειται για μια εξαιρετική εργάτρια του λόγου, μια ποιήτρια με βάθος και πάθος.-
**********************
!!!
Ιουστίνη μου,
τί να προσθέσω. Ένα ακόμη "Ευχαριστώ" για την αγάπη που έδωσες στη γραφή μου, σύντομα, μεστά, για όλα αυτά τα χρόνια δημιουργίας στην Νέα Υόρκη, και για την πρόσφατη παρουσίαση του βιβλίου μου:
"ΨΥΧΕΣ ΑΙΩΡΟΥΜΕΝΕΣ"
στο 18ο τεύχος του
FRACTAL
Σου εύχομαι
πάντα άξια και εμπνευσμένη.
Χαιρετισμούς
στον Τεντ και Καλή Τύχη στον Αλεξανδρίνο σας.
Με την αγάπη μας,
Υιώτα