ΞΕΘΩΡΙΑΣΜΕΝΕΣ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΗΡΩΙΣΜΟΣ
(Βλέπε
φωτο-αντίγραφο, στο τέλος)
Του Γιάννη Μιχαλάκη, χρονογράφου και συγγραφέα. ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΚΑΣ, 11 Νοεμβρίου, 2003
ΑΘΗΝΑ.
- Υπάρχουν μερικοί άνθρωποι που συμπεριφέρονται όπως η πέστροφα. Αντί να ακολουθούν δηλαδή την εύκολη ροή του ποταμίσιου νερού προς την θάλασσα, πηγαίνουν ανάποδα. Κόντρα στο ρεύμα και την πορεία των πολλών.
Την παρομοίωση αυτή έκανα
-και να με συγχωρέσει αν δεν την εκφράζει- υποδεχόμενος στο γραφείο μου την κ.
Γιώτα Στρατή και παίρνοντας στα χέρια μου το τελευταίο ποιητικό της έργο. Το
διήγημα «Κερύνεια δάκρυα» και «Ποιήματα και σκέψεις του Ανδρέα».
Η κ. Γιώτα Στρατή ζει για
33 ολόκληρα χρόνια στην Αμερική, χωρίς να έχει προσαρμοστεί στο περιβάλλον που
ευνοεί τη διάθεση του χρόνου για εξασφάλιση περισσοτέρων χρημάτων. Εκείνη,
κόντρα σ’ αυτή τη «ροή» συνεχίζει να γράφει και να δημοσιεύει διηγήματα,
ποιήματα και θέατρο. Ήδη έχει τυπώσει έξι ποιητικές συλλογές και 15 θεατρικά
έργα τα οποία έχουν ήδη παρουσιαστεί στο κοινό της Ομογένειας. Πολλά από τα
έργα της έχουν βραβευθεί ή έχουν πάρει επαίνους.
Η στήλη, δεν έχει
φιλοδοξίες άσκησης κριτικής στα πνευματικά δημιουργήματα των άλλων, ούτε
άλλωστε είναι αυτή η αποστολή της. Έχοντας όμως ο ίδιος προσωπική γνώση της ατμόσφαιρας
που επικρατεί, δεν μπορεί να μην εκπλήσσομαι κάθε φορά που ένα βιβλίο Ελληνοαμερικανού
συγγραφέα φτάνει στα χέρια μου. Γιατί ξέρω ότι προέρχεται από άνθρωπο αυξημένης
ευαισθησίας, διαφορετικής ανάλυσης και αντιμετώπισης γεγονότων ή ψυχικών και
πνευματικών διεργασιών. Σε μια εποχή που κυριαρχεί το εύκολο κι εκείνο που
μπορεί να μετατραπεί σε χρήματα, εκείνοι συνεχίζουν να «παράγουν» ποίηση, διηγήματα,
θέατρο, πίνακες ζωγραφικής και γλυπτά.
Οι Έλληνες μετανάστες της Αμερικής
δεν υπήρξαν από τους τυχερότερους. Υποχρεώθηκαν να εργάζονται επί πολλές ώρες,
σε σκληρά επαγγέλματα για να μπορέσουν να επιβιώσουν. Πολλοί δεν κατάφεραν να
πραγματοποιήσουν το μεγάλο τους όνειρο. Το «νόστιμον ήμαρ¨. Πολλοί όμως μετέτρεψαν
το δάκρυ της νοσταλγίας τους σε στίχους. Αν ανατρέξει κανείς σε σελίδες
ελληνοφώνων εφημερίδων και περιοδικών του περασμένου αιώνα θα βρει όχι λίγα
τέτοια δημιουργήματα νοσταλγίας. Και εκείνοι, όμως, που είχαν φλέβα
καλλιτεχνική και ασχολήθηκαν περισσότερο, τυπώνοντας με δικά τους χρήματα τα
πνευματικά τους έργα δεν είναι λίγοι. Και είναι άξιοι κάθε επαίνου, προσοχής
και φυσικά ανάγνωσης.
Θα πρέπει να σημειώσουμε
ότι τα χρόνια τα δικά μας δεν είναι τα χειρότερα. Υπήρξαν και τραγικότερα.
Θυμάμαι την αξέχαστη Θεανώ Παπάζογλου-Μάργαρη, μου έλεγε ότι ο ξεχασμένος
ποιητής Βαλάκος πούλησε ένα και μόνο αντίτυπο από τη μοναδική ποιητική συλλογή
που εξέδωσε. Και τόσο πικράθηκε ώστε τα υπόλοιπα τα έκαψε. Αλλά και η ίδια η
Θεανώ είχε κάψει αντίτυπα δικών της έργων. Τώρα τα πράγματα είναι καλύτερα, οι
αναγνώστες έχουν αυξηθεί οι ποιητές και συγγραφείς δεν αντιμετωπίζονται ως
ιδιότυπα όντα, έχουν τουλάχιστον καταξιωθεί κοινωνικά.
Ωστόσο, η έκδοση ενός βιβλίου
συνεχίζει να είναι πράξη ηρωϊκή.
Χαιρετίζοντας το τελευταίο
βιβλίο της κ. Γιώτα Στρατή, σας μεταφέρω ένα από τα πιο όμορφα ποιήματά της:
Τούτη η Γη
Ποια ψήνει σπιτικό ψωμί το
μεταμεσονύχτι
και τίναξε στο στρώμα μου
του μισεμού το δίχτυ!
Τί αίσθηση! Τί νάρκωση! Μη φταίει τ’ Αυγούστου η λαύρα
που ξύπνησαν οι αισθήσεις
μου σε νοσταλγίας αύρα:
Βρέξε Θεέ της ξενιτειάς, μη
το αρνιέσαι. Όχι!
Ν΄ αναθυμιάσει τούτη η γη Πατρίδας
πρωτοβρόχι!
Βρέξε ν΄ αγγίξω το καυτό χώμα με το κορμί μου
κι ίσως πιστέψει η καρδιά
τούτη τη γη δική μου.
Ποιά ψήνει σπιτικό ψωμί, ποια
τον καϋμό ματώνει
και τραγουδώ μεσάνυχτα σαν
πληγωμένο αηδόνι.
Ποιός θα γιατρέψει την πληγή, βάλσαμο ποιός θα φέρει
γλυκό να δώσω το φιλί στης
Μάνας μου το χέρι.
Ποια
ψήνει σπιτικό ψωμί!
Εδώ, τελειώνει
Το
χρονογράφημά του στον Εθνικό Κήρυκα, ο Γιάννης Μιχαλάκης
ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
1. Στην ανέκδοτη συλλογή μου «Ξεθωριασμένες
Αναμνήσεις» συνήθως συμπληρώνω και τα «δικά μου».
1. Εδώ, το ποίημα αυτό, είναι τροποποιημένο σε ομοιοκαταληξία, με μουσική δική μου, όπου το παρουσιάζαμε στις εκδηλώσεις μου.
Πρωτοπαρουσιάστηκε στο δίγλωσσο βιβλίο μου «ΣΤΗΝ ΑΛΛΗ ΟΧΘΗ» .1986. Είχε λάβει
το Α΄ Βραβείο, σε Λογοτεχνικό διαγωνισμό, στο Γιοχάννεσμπουργκ.
….εκεί, λοιπόν, έγραφα:
Ποια ψήνει σπιτικό ψωμί το μεταμεσονύχτι
και τίναξε στο στρώμα μου του μισεμού το δίχτυ!
μη φταίει τ’ Αυγούστου η λαύρα που φούσκωσαν οι αισθήσεις μου,
σαλπάρισαν οι μνήμες, κι η
ακοή τεντώθηκε λέξη δικιά ν΄ ακούσει..
Οι ώρες, αφιλόξενες, οι
αποστάσεις βρόγχος.
Ρίξε Θεέ της Μητριάς
δάκρυα στο πισωπόρτι,
ν΄ αναθυμιάσει τούτη η γη,
Πατρίδας πρωτοβρόχι.
Βρέξε, ν΄ αγγίξω το καυτό
χώμα με το κορμί μου,
πυρακτωμένη η σκέψη μου
ηφαίστειο να φτιάσει,
να
γίνει μια καρδιά η Γη, ένας παγκόσμιος κτύπος… κλ.π.
2. Για την αξέχαστη ΘΕΑΝΩ ΜΑΡΓΑΡΗ, -η οποία έμενε στο
Σικάγο, και την οποία ποτέ δεν συνάντησα- έχω άλλες, πολύτιμες εμπειρίες. Θα
αναφερθώ σε τελείως ξεχωριστή ανάρτηση. Το αξίζει. Και στην μνήμη της, τιμήθηκα
κι εγώ, όσο καμία άλλη …σε διαγωνισμό Διηγήματος, όπου βραβεύθηκα με $1.000, εκτός
συναγωνισμού, όπου με κάλεσαν στο Σικάγο
σε ειδική εκδήλωση προς τιμήν, για την μνήμη της. Ήταν εκεί και οι άλλοι τρεις διακριθέντες,
ως και ο Ελληνοαμερικανός ποιητιής Γιώργος Γιάνναρης, όπου παρουσίασε την
Βιογραφία της.
Φίλες και Φίλοι μου, ...Σίγουρα, θα τα "ξανα-πούμε.